Ziekenzalving

 

Is iemand van u ziek? Laat hij de oudsten van de gemeente roepen; zij moeten een gebed over hem uitspreken en hem met olie zalven in de naam van de Heer. En het gelovige gebed zal de zieke redden en de Heer zal hem oprichten. En als hij zonden heeft begaan, zal het hem vergeven worden (Jakobus, 5, 14-15).

Betekenis van het menselijk lijden in het licht van de liefde van God.

Je hoorde wel eens zeggen dat ziekte en lijden een gevolg is van een straf van God, zelfs in het oude verbond. Jezus heeft in zijn handelen en in zijn prediking de mensen laten verstaan  dat de zonde wel kwetsuren kan veroorzaken die soms desastreuse gevolgen kunnen hebben voor het welzijn van de mens hier op aarde. De zonde van de mens kan zelfs leiden naar de dood. 
Jezus heeft willen intreden en het leven van de mens en heeft ook gedeeld in de miserie die de mens doormaakt. Zo vaak buigt Hij zich naar armen en zieken. Zovele verhalen van genezingen maar ook verhalen waar hij mee verdriet lijdt om het verlies van een geliefde. "Zie eens hoe Hij van hem hield" lezen we in het evangelie bij het verhaal van Lazarus die na een korte ziekte overleden blijkt te zijn.
God wil armoede, ziekte en lijden niet. De mens wordt er wel mee geconfronteerd. Het stimuleert hem om op zoek te gaan om armoede te voorkomen, ziekten te bestrijden, oorzaken van leed op te sporen en trachten te voorkomen. Hierbij wordt de mens geconfronteerd met zijn beperktheid. Ieder mens komt eens te staan voor de poort van de dood, dat is het leven. "De wetenschap van het kruis is slechts te begrijpen in het licht van de liefde van God voor zijn schepping". (Zuster Edith Stein) Het heilsmysterie van God is dat Hij zijn zoon heeft gezonden om naast ons in het lijden te delen. "Die om ons mensen en tot onze zaligheid uit de hemel is nedergedaald" staat er in de oude vertaling van de geloofsbelijdenis. Zover gaat de liefde van God, dat Hij alles heeft willen delen zelfs doorheen de dood heeft de Zoon willen afdelen in het graf van de nacht om ons te doen opstaan in het licht. Want dat wil God door Jezus in de mens verwezenlijken; dat de mens door de vergeving van zijn zonden weer in eenheid mag leven met zijn schepper. Hoe vaak horen we Jezus niet zeggen: "uw zonden zijn u vergeven." En dit niet alleen in dit tijdelijke bestaan maar voor eeuwig in de glorie van de Vader, de zoon en de Geest en deze drie zijn één.

Ziekensacrament.

In het evangelie staan verschillende verhalen waarin Jezus wordt geroepen om bij een zieke te komen. De apostel Jacobus schrijft in zijn brief de aanbeveling om een priester te roepen wanneer in uw midden iemand ziek is. (zie tekst hierboven) Door de handen van de priester wordt Christus tegenwoordig gesteld zodat de zieke kracht mag ontvangen, maar ook troost en verlichting. Het is dus één van de zeven sacramenten die ingesteld zijn door onze kerk waarin Christus werkelijk aanwezig komt tot heil van degene die het sacrament bekomt: kracht, troost, vergeving en voltooiing. Het is een acte van geloof van hem die het gepast wil ontvangen, maar ook van vertrouwen in de goedheid en barmhartigheid van God. Het is een geschenk van Hoop en Liefde.

Wie kan de ziekenzalving ontvangen?

De ziekenzalving is bedoeld voor hen die ziek zijn. Dus niet voor hen die reeds overleden zijn. Maar ook niet voor hen die een eenvoudige verkoudheid hebben. Het gaat om ernstig zieken of mensen op gezegende leeftijd die ernstig verzwakt zijn. Moet je een ernstige operatie ondergaan waar complicaties mogelijk zijn dan kan je zeker vragen om de ziekenzalving. Je kan in je leven dus meerdere keren de ziekenzalving ontvangen als men dit nodig acht.

Het (ritueel) handelen bij een ziekenzalving

Bij ieder sacrament is de handoplegging een essentieel onderdeel. Het verwijst naar de heilige Geest, die door de handen van de bedienaar Christus aanwezig brengt. Bij het sacrament van de ziekenzalving is de priester de normale bedienaar.

De materie die verbonden is met het sacrament van de ziekenzalving is olijfolie. Dit wordt gezegend door de bisschop meestal op het ogenblik dat ook de catechumenenolie en het Chrisma wordt gewijd. (in uitzonderlijk noodgeval kan de priester dit zelf zegenen).

Woord en zalving gaan steeds samen. De zalving gebeurt minimaal op het voorhoofd en de handen. De geijkte formule luidt:
"Moge onze Heer Jezus christus door deze zalving en door zijn liefdevolle barmhartigheid u bijstaan met de genade van de heilige Geest. Moge Hij u van zonden bevrijden, u heil brengen en verlichting geven."